Noclegi w Uzbekistanie
Możemy zaoferować Państwu dogodnie położone i sprawdzone przez nas noclegi na terenie całego Uzbekistanu. W większości miast wybraliśmy hotele położone ściśle w centrum i jednocześnie w pobliżu dworca kolejowego. W miejscowościach, w których dworzec jest poza centrum wybraliśmy hotele położone w centrum miasta.
Szlak Jedwabny w Azji Centralnej
Szlak jedwabny to starożytny trakt handlowy łączący Chiny z Europą. To tysiące kilometrów pokonywanych przez karawany rozpoczynające swoją wędrówkę w dawnej stolicy Chin – Xi’an i udające się w kierunku Europy, w kierunku ówczesnego centrum cywilizacji zachodniej – Cesarstwa Rzymskiego.
Handel wzdłuż historycznego Szlaku Jedwabnego funkcjonował nieprzerwanie przez setki lat – od około III wieku p.n.e. do około XVII wieku n.e. Karawany pokonywały trasy wzdłuż pokrytych śniegiem wysokich góry Tienszan, środkowoazjatyckich stepów i pustyń oraz wyrastające na nich oazy. Na skrzyżowaniach tych tras wymieniano nie tylko jedwab, złoto, przyprawy i inne towary, lecz również idee i osiągnięcia ówczesnej nauki. Wraz z handlarzami Szlakiem Jedwabnym podróżowali również misjonarze i pielgrzymi. Powodowało to przenikanie się elementów kultur i wzajemne oddziaływanie na siebie odległych o tysiące kilometrów społeczeństw. Szlak Jedwabny stawał się pierwszym narzędziem globalizacji.
Pokonanie całej starożytnej trasy handlowej zajmowało wówczas od 6 do 8 lat. Długa męcząca droga, a przede wszystkim długi czas podróży spowodowały, że szczególnemu rozwojowi uległy miasta położone właśnie w połowie drogi pomiędzy dwiema wielkimi mocarstwami Wschodu i Zachodu. Miasta te stały się miejscem spotkania obu odległych kultur. W tym właśnie czasie na miejscu pustynnych oaz wyrastały pełne blichtru metropolie Bliskiego Wschodu i Azji Centralnej.
Mityczny Szlak Jedwabny jest dziś pokryty piaskiem pustyni. Tylko niewiele odcinków dawnych tras zostało zrekonstruowanych. W miejscu dawnych ścieżek karawan powstały dziś drogi asfaltowe i trasy kolejowe. Ruiny starożytnych miast zachowały swój dawny czar i świadectwo wielkości dawnych kultur.
Potencjał gospodarczy dawnego traktu lądowego znów kusi wielkie mocarstwa tak jak dawniej. Od kilku już lat Chiny torpedują nową koncepcję starając się go zrekonstruować jako Nowy Szlak Jedwabny. Ekonomiczny pas łączący Chiny oraz kraje Azji Centralnej z Europą ma na celu ułatwić współpracę regionalną na podstawie istniejących mechanizmów bilateralnych. Trasy pełne mitów pociągające są również dla tych, którzy chcieliby poznać bajeczne, trochę już zapomniane regiony.
Trasy Szlaku Jedwabnego
Pod jedną nazwą Szlak Jedwabny kryje się nie jedna trasa, lecz rozległa sieć transportowa. To przebiegające równolegle do siebie nawzajem oraz skrzyżowane ze sobą drogi i dróżki. Najczęściej jednak mówimy o trzech głównych rozgałęzieniach:
- Nitka północna prowadziła z Xi’an, rozgałęziała się w Dunghuang do Turpanu wzdłuż łańcuchu górskiego Tienszan, poprzez Kotlinę Kaszgarską, następnie przez góry Pamiru, gdzie rozgałęziała się w kolejne trasy np. do Issyk Kul i w kierunku północnego brzegu Morza Kaspijskiego, przez Kaukaz i Morze Czarne do Azji Mniejszej, Morza Czarnego aż do Bizancjum.
- Nitka środkowa prowadziła z ówczesnej stolicy Chin poprzez Dunhuang, Kaszgar i dalej Kotlinę Fergańską, Samarkandę i Bucharę przez Merwę. Stamtąd, karawany udawały się do Iranu i Syrii i prowadziły aż do wschodniej części Morza Śródziemnego.
- Nitka południowa prowadziła z Dunhuang na zachód, a następnie na południe od jeziora Lob-nor poprzez pustynię Taklamakan, następnie Hoten, wysokie góry Pamiru i Wokhan, a dalej do zachodnich wybrzeży Oceanu Indyjskiego, skąd podróż kontynuowano drogą morską.
Przez setki i tysiące lat na różnych odcinkach trasy zmieniali się władcy i granice państw. Dziś natkniemy się na pomniki dawnego traktu odwiedzając Chiny, Indie, Kirgistan, Tadżykistan, Kazachstan, Uzbekistan, Turkmenistan, Iran i Turcję.
Nazwa Szlaku Jedwabnego
Wiele znanych nam wynalazków pochodzi właśnie z Chin. Niektóre z nich wciąż jeszcze są w użyciu, a nawet nadal są niezbędne w życiu codziennym. Herbata, papier, proch, kompas – to tylko niektóre z nich. Również jedwab to wynalazek rodem pochodzący z starożytnych Chin.
Jedwab to naturalne włókno pochodzenia zwierzęcego uzyskiwane z kokonu jedwabnika morwowego. Jego produkcja przez wiele setek lat była najpilniej strzeżoną tajemnicą Chińczyków, a za wywóz jedwabnika lub jego jajek groziła najsurowsza kara śmierci. Zainteresowanie tym luksusowym towarem w bogatych domach Zachodu wciąż rosło i dzięki temu stał się on jednym z najbardziej pożądanych towarów z państwa Wschodu. Nie był to jednak główny towar transportowany legendarnym szlakiem – handlowano m.in: przyprawami, minerałami, złotem, porcelaną oraz wieloma innymi tak samo ważnymi produktami i osiągnięciami ówczesnej cywilizacji.
To niemiecki geograf Ferdinand Freiherr von Richthofen użył tej romantycznie brzmiącej nazwy Szlak Jedwabny, czyli po niemiecku „Seidenstraße” po raz pierwszy w połowie XIX wieku – opisując związki handlowe pomiędzy Chinami, Azją Centralną, Bliskim Wschodem a Europą. Nazwa wymyślona przez naukowca przyjęła się również w innych językach, a historyczny trakt zaczęto kojarzyć głównie z tym towarem.
Uzbekistan w pigułce
Liczba pomników kultury w Uzbekistanie jest oszałamiająca, a odwiedzającym może się on wydać olbrzymim skansenem. Wiele jego miast stało się ikonami legendarnego Szlaku Jedwabnego. A perełki architektury islamskiej z typową błękitna mozaiką, kopułami i minaretami przypominają czasy, gdy to właśnie Azja Centralna była ośrodkiem postępu naukowego pożądanym przez największych władców.
Uzbekistan to państwo śródlądowe w samym środku Azji Centralnej, należące w przeszłości do Związku Radzieckiego i obejmujące powierzchnię 447.400 km². Sąsiaduje z Turkmenistanem, Kazachstanem, Kirgistanem, Tadżykistanem i wąskim pasem również z Afganistanem. Krajobraz Uzbekistanu to głównie pustynie i stepy, które tylko we wschodniej części kraju przemieniają się w niewysokie wzniesienia. Większość społeczeństwa zamieszkuje płodne obszary dolin największych rzek Amu Darii, Syr Darii i Zarafszanu. Tylko zaledwie 3 % kraju jest zalesione.
Ludność Uzbekistanu
Uzbekistan to 25 milionowy kraj, w większości zamieszkiwany przez Uzbeków (80%), Kazachów (7%), Tadżyków (5%) i Rosjan (5%). Uzbecy należą do ludów tureckich, a język uzbecki należy do języków z grupy ałtajsko-tureckich. Oprócz języka uzbeckiego jako oficjalnego języka urzędowego bardzo rozpowszechniony jest język rosyjski. W dużych miastach, takich jak Taszkent i Samarkanda coraz bardziej popularny staje się również język angielski. W małych miasteczkach jednak prawdopodobieństwo spotkania miejscowych mówiących w tym języku jest niewielkie. Większość ludności wyznaje islam w dosyć świeckiej formie. Nie ma restrykcji ani w zakresie ubioru, ani zakupu alkoholu.
Największe atrakcje turystyczne Uzbekistanu
Miasta Uzbekistanu, takie jak m.in. Samarkanda, Buchara, Taszkent, Chiwa stały się symbolami piękna orientalnej architektury i rozkwitu Szlaku Jedwabnego.
Taszkient
Taszkient jest stolicą Uzbekistanu. Leży w dolinie rzeki Chirchiq (dopływ Syr Darii). To jedno z najbardziej dynamicznie rozwijających się miast Azji Centralnej, wieloetniczna metropolia licząca ponad 2,5 miliona mieszkańców.
Po wielkim trzęsieniu ziemi w 1966 roku miasto zostało odbudowane jako miasto nowoczesne, ale straciło wiele pomników kultury. Tylko zachodnia cześć centrum miasta została zachowana i przypomina o czasach rozkwitu. Miasto może się poszczycić największym systemem metra w całej Azji Środkowej.
Największe atrakcje turystyczne miasta to: m.in. szkoła koraniczna (medresa) Kukedasz pełniąca w chwili obecnej rolę muzeum, medresa Barak Chana, mauzoleum Kaffal Szaszi, wielki bazar, Muzeum Sztuk Pięknych Uzbekistanu posiadające bogate zbiory obrazów, jak i przedmiotów użytkowych rodów królewskich. Warte odwiedzenia są również stacje taszkenckiego metra.
Samarkanda
Samarkanda to jedno z najstarszych miast na świecie, zamieszkałe już od 5000 lat. W antycznej Grecji była znana jako Marakanda. To jeden z najważniejszych centrów dawnego Szlaku Jedwabnego.
Za panowania Timura Amira (Tamerlana) w XIV w. miasto rozwinęło się w jedną z największych metropolii świata, centrum życia kulturalnego i naukowego tej części świata.
Najbardziej znanym zabytkiem Uzbekistanu jest plac Registan będący sercem miasta, a może nawet całego Szlaku Jedwabnego. Przez setki lat był on miejscem zebrań i zgromadzeń z różnych okazji. Plac otoczony jest z trzech stron obiektami okazale zdobionymi błękitną mozaiką – medresą Uług Bega, medresą Szir Dar, medresą Tillja Kari.
Równie warty odwiedzenia jest meczet Bibi Chanum (a raczej jego pozostałości), nazwanego po chińskiej żonie średniowiecznego władcy Tamerlana. Zgodnie z jego życzeniem meczet miał być największym i najokazalszym ze wszystkich wówczas istniejących, co mu się zresztą udało. Równie warte odwiedzenia jest obserwatorium astronomiczne Uług Bega – najnowocześniejsze swojego czasu. Również Krypta Timurida w Mauzoleum Gur-Emir należy do najbardziej znaczących obiektów w Samarkandzie.
Buchara
Buchara to znaczące miasto powstałe z oazy w dolinie rzeki Zarafszan. W 1997 roku obchodziło ono 2.500 tysiąca lat istnienia, choć naukowcy twierdzą, że obszar miasta zamieszkały jest już od 5000 lat. Była ona jednym z najważniejszych węzłów Szlaku Jedwabnego, ale i centrum nauki islamskiej. Na terenie tego spokojnego miasteczka znajduje się ponad 140 historycznych monumentów. Symbolem miasta jest Czor Minor – najstarsza całkowicie zachowana budowla miasta, twierdza Ark – ruiny murów miejskich, Mauzoleum Samanidów, Zespół meczet ze znanym minaretem Kalon, zespół budowli Lab-i Hauz (składająca się z medresy Kukaltasza, medresy Diwan Bega oraz chanaki Diwan Bega).
Chiwa
Chiwa to fascynujące miasto pustynne składające się z labiryntu wąskich średniowiecznych uliczek, meczetów i pałaców. Była jednym z głównych ośrodków handlowych Szlaku Jedwabnego. Jej najważniejsze zabytki to mury starego miasta – Iczan Kala, pałac Tasz Hauli, medresa Amin Khan z nieukończonym minaretem Kalta Menar, medresa z minaretem Islam Hodża, medresa Rahim Chan i inne.
Połączenia kolejowe w Uzbekistanie
Sieć kolejowa Uzbekistanu nie obejmuje zbyt dużej powierzchni i w zasadzie tylko kilka większych miast połączonych jest siecią kolejową. Ta część infrastruktury jest jednak ciągle unowocześniana i można z całą pewnością stwierdzić, że zapewnia wygodny, pewny i tani sposób na zwiedzanie najciekawszych atrakcji turystycznych kraju.
Na długich trasach dostępne są nocne pociągi sypialne. Są to w zasadzie zmodernizowane pociągi kursujące jeszcze od czasów sowieckich, które dają możliwość wyboru pomiędzy trzema klasami cenowymi:
1 klasa = przejazd w wagonie sypialnym w przedziale dwuosobowym
2 klasa = przejazd w wagonie sypialnym w przedziale czteroosobowym
3 klasa = przejazd w wagonie sypialnym bez przedziałów (54 miejsca w wagonie).
W ramach modernizacji kolei Uzbekistan rozbudowuje sieci szybkiej kolei. Obecnie mamy możliwość podróży nimi na następujących odcinkach:
Afrasjab na odcinku o długości 344 km łączy on Samarkandę z Taszkentem
Sharq – kursujący na odcinku Taszkent – Samarkanda – Buchara
Nasaf – łączący Taszkent, Samarkandę i Shakhrisabz
Pociągi szybkiej kolei oferują trzy klasy biletowe:
VIP = 11 miejsc siedzących w wagonie
Business = 26 miejsc siedzących w wagonie
Economy = 36 miejsc siedzących w wagonie
Na odcinkach międzynarodowych Uzbekistan połączony jest z Rosją (a tam m. in. z Moskwą, St. Petersburgiem, Ufą, Czelabińskiem i Nowosybirskiem), Kazachstanem (Ałmaty) i Ukrainą (Charakow).
